Voor ons eerste huis in Surabaya kozen we uit een enorme hoeveelheid pompeuze en megalomane opties een klein wit bungalowtje met slechts 2 slaapkamers en 2 badkamers. Het eigen zwembad en de groene omgeving gaven de doorslag. Net Centre Parcs, maar dan in de weelderige tropen: geen verkeer voor de deur en een olympisch zwembad en fitnesscentrum op loopafstand. Voordat we erin trokken, informeerden onze dienstmeisjes ons ongevraagd over de ervaringen van voorgangers. Hun werkkring speelt zich af in buitenlandse gezinnen, en we hoeven ons geen illusies te maken: er wordt flink geroddeld. Maar behalve een terugkerende rupsenplaag en het tragische overlijden van een eerdere Japanse bewoonster die tijdens een brand in een winkelcentrum in Surabaya omkwam, waren er volgens Suwarni en Lasmi geen boze krachten verbonden met het huis. Sterker nog, ze hadden er eerder gewerkt voor een andere Nederlandse familie, en wisten dus precies hoe alles werkte. Er ging wel een gerucht dat er op het terrein een winkelcentrum met woontoren gebouwd zou worden, maar geruchten zijn er in Indonesië altijd, dus we huurden het.

Het huren van een huis is enorm duur in Surabaya. En daar wordt nog een schep bovenop gedaan als ze in de gaten hebben dat het een buitenlander is die er interesse in heeft. Er wordt gezegd dat het meeste onroerend goed in handen is van maar een paar rijke families. Ze kopen panden op als belegging en zolang er niemand in woont, wordt het huis en de tuin totaal verwaarloosd. Daardoor staat er tussen de woonpaleizen af en toe een in elkaar gezakt exemplaar met schimmelplekken en een overwoekerde tuin. Pas als iemand het wil huren, komen ze in actie en wordt de boel opgeknapt. Hiervoor betaal je dan wel 2 tot 3 jaar huur vooraf en van dat geld wordt het huis weer bewoonbaar gemaakt.

Wij hadden geluk, ons huis had niet zo lang leeggestaan, dus de lijst was gauw gemaakt: schimmel verwijderen en alles schilderen, een nieuwe tuin aanleggen, alle air conditioners vervangen, muggenhorren repareren, het zwembad ont-algen, door het vocht uitgezette deuren passend maken, alle verkalkte kranen en douchekoppen vervangen, de watertank ontsmetten en de lekke carport weer waterdicht maken. Op verzoek van Lasmi moest er ook een bananenboom in de tuin komen want de bladeren had ze nodig om gerechten in te stomen en het eten in te serveren. Na een maand konden we erin en we hadden ons niet vergist, het was er heerlijk wonen.

Vaak liet Taco zich op de terugweg van de brouwerij door de chauffeur bij het zwembad afzetten, snakkend naar beweging na een rit naar huis van meer dan een uur, waarna hij opgefrist naar huis liep voor het avondeten. Ook woonden er veel bekenden in hetzelfde buurtje waardoor we elkaar makkelijk opzochten voor feestjes en hulp. Dat we echt een mooi plekje om te wonen hadden uitgezocht, bleek ook toen ik op een dag ’s morgens naar buiten liep: op de straat voor onze carport zat een aanstaand bruidspaar op de grond en liet daar foto’s van zich maken. En nooit hebben we een rupsenplaag gehad, wel een keer het huis vol met vliegende mieren, maar dat kwam door de overgang van het droge naar het natte seizoen.

Na 3 jaar was ons huurcontract aan verlenging toe. Intussen was er al een begin gemaakt met het afsluiten van een deel van de wijk voor de geplande bouwwerkzaamheden. Het grote zwembad werd niet meer onderhouden en het personeel werd ontslagen. We besloten een nieuw huis te zoeken. Daar wonen we nu sinds Juni in. Ons oude buurtje is er nog steeds, sinds kort verzamelt zich regelmatig een groep mannen bij de ingang. Ze zitten op de grond, eten rijst uit plastic bakjes, praten met elkaar en gaan dan weer. Het zijn de bewoners van een nabijgelegen kampung. Ze zeggen dat ze de eigenaren zijn van de grond en dat er niet gebouwd mag worden voordat ze schadeloos gesteld zijn. Het duurt ongetwijfeld nog jaren voordat de projectontwikkelaar hier een uitweg voor heeft gevonden. Intussen is het mooie zwembad gesloten, staat een deel van de huizen en appartementen leeg en hebben de rupsen en schimmels de tijd van hun leven.