Er is een tom cat epidemie in Surabaya. Op het werk en in het vrouwencircuit gonst het ervan. Navy heeft er een in haar auto gehad. Gelukkig had ze het op tijd in de gaten, met een tissue heeft ze hem uit het raam gebonjourd. Ook op de brouwerij zijn ze gesignaleerd. Uit de buurt blijven, niet aanraken, zeker niet van je afslaan maar met een klets water van je lichaam spoelen of wegblazen, is het advies. En verder gewoon doorleven. Want als je in de tropen woont, raak je wel gewend aan beestjes. Kakkerlakken in de keuken, termieten in je nieuwe teakhouten kast, slangen tijdens een rondje joggen, bijtgrage apen in het apenbos, gekko’s die je gratis openluchtconcerten bezorgen, ratten die ’s avonds over straat schieten, muggen die knokkelkoorts overbrengen, vleermuizen die gezellig over ons terras scheren, salamanders die zich tussen de vaat verstoppen. We kijken er niet meer van op.

Vorig jaar oktober trokken we in ons huis in Surabaya. Het is een heerlijk huis, de omgeving is weelderig groen, vanuit mijn huiskamer zie ik de palmbomen wuiven en de bananenboom die ze voor ons geplant hebben, groeit hard. Misschien kunnen we binnenkort bananen uit eigen tuin eten. Toch werden we gewaarschuwd. ‘Er zitten daar veel beesten, hoor’. Iemand is er ooit weggegaan omdat ze een rupseninvasie kregen die niet te bestrijden was. De rupsen bleven komen en de bewoners gaven zich gewonnen. We vroegen aan onze makelaar wat daar waar van was. ‘Oh’, zei ze,’bij jullie wordt er 2 keer in de maand gefogged en als jullie willen, laat ik het nog een keer extra doen’. Dat foggen blijkt een meneer te zijn op blote voeten, zonder masker, die met een soort bazooka door ons wooncomplex en in onze tuinen rondloopt. Uit de bazooka komt een ontzettende wolk bestrijdingsmiddel waardoor je even denkt dat je weer in mistig Nederland bent. Gelukkig krijgen we een brief van te voren zodat we ramen en deuren kunnen sluiten, mijn met veel pijn en moeite aan het groeien gekregen kruidenplantjes en de was kunnen binnenhalen en we kunnen zorgen dat we even weg zijn.

Vorige week kwam ik met de auto thuis en liep de bazooka weer rond. ‘Indra’, zei ik tegen de chauffeur, ‘wat nu? Ze hebben ons helemaal niet gewaarschuwd. Ik stap niet uit hoor’. Indra maakt aanstalten om zijn deur open te doen. ‘En jij ook niet’, zeg ik, ‘dit is niet gezond’. ‘Oh’, zegt Indra, ‘maar ík ben geen mug’. Ik ademde diep in, kneep mijn neus en mond stijf dicht en rende toen ook maar naar binnen, want ik ben tenslotte ook geen mug.

Over huisdieren kan ik kort zijn, daar houden ze in Indonesië niet van. Honden zijn onrein en ze zijn er doodsbang voor. Negen van de tien keer wil niemand bij je werken als je een hond hebt. Zangvogeltjes zijn wel populair, ze hangen in piepkleine kooitjes in de brandende zon aan dakranden te bungelen. Je kan ze kopen langs de weg en dan krijg je ze mee in een boterhamzakje. Onderweg naar mijn les bahasa indonesia staan op een hoek van een straat, onder een parasolletje, kooien met pups zonder eten of water. Wat ze daarmee gaan doen? Geen idee.

Maar nu de tom cat, vanwege zijn gelijkenis genoemd naar de Amerikaanse F14 straaljager. Ik had er nog nooit van gehoord. Het blijkt een kruising te zijn tussen een mier en een tor. Ze leven op de sawa’s maar de toenemende bebouwing en het afbranden van de rijstvelden na de oogst, jaagt de insecten de stad in. Ze steken niet eens, maar als je ze van je afslaat, spuiten ze een goedje op je dat rode vlekken en lelijke blaren op je huid veroorzaakt. Nu loop ik gewapend met een fles water in de ene hand en een waaier in de andere me ontzettend in te houden om niet bij elke kriebel die ik voel een enorme pets te geven.