‘Misschien wordt het wel Kuala Lumpur. Ik weet dat daar een plek vrijkomt’, zegt Taco. ‘of Ulaanbaatar, daar gaat ook iemand weg’. Nu het duidelijk is dat we niet in China blijven, is het speculeren begonnen. KL, dat lijkt me wel wat. Modern, goed georganiseerd, een soort Singapore en prachtige natuur. Ulaanbaatar? Wel iets minder. Vooral koud en afgelegen, maar daardoor wel uitdagend en interessant. Maar die taal, minstens net zo moeilijk als Chinees. En moeten we dan in zo’n yurt wonen? Als Taco eindelijk zijn baas uit Nederland onder vier ogen spreekt, hoort hij, ‘Wat vind je van Surabaya? We denken dat je er heel geschikt voor bent.’

Indonesië, het was totaal niet bij ons opgekomen. Ik zie visioenen van groene rijstvelden, hoor Anneke Grönloh met gedragen stem en overdreven articulerend ‘Soerabaja’ zingen, zie Willem Nijholt voor me in De Stille Kracht en denk aan Heeren van de thee van Hella Haasse. Nee, zo is Indonesië niet meer, maar het land en de taal zijn met Nederland verweven en het voelt meteen vertrouwd.

Eind juli komen we aan in onze nieuwe stad. In niets doet het ons aan Guangzhou denken. Er wonen maar 4 miljoen inwoners, er zijn nauwelijks hoge gebouwen, in plaats van fietsen en bussen en metrotreinen rijden er duizenden brommertjes waar hele gezinnen zich mee verplaatsen. Vader en moeder met helm en tussen hen in geperst de kinderen van wie we alleen de uitgestoken armpjes en beentjes zien. Weelderige tropische begroeiing, palmbomen, bougainville in felle gele, paarse en roze kleuren, een schril contrast met de armoedige huisjes en eindeloze bergen afval die overal verspreid liggen.

We arriveren aan het begin van de Ramadan. Veel bars en uitgaansgelegenheden sluiten de hele maand augustus en de buitenlanders gaan met verlof. Straten en kraampjes zijn leeg, imams roepen iedereen op tot gebed, en feesten worden uitgesteld. Zelfs de Onafhankelijkheidsdag, 17 augustus, wordt ingetogen gevierd, zonder de gebruikelijke familiepicknick.

Taco en ik zijn voor de onafhankelijkheidsviering uitgenodigd op de brouwerij, op anderhalf uur rijden van ons tijdelijke huis. We moeten er om 8 uur zijn. Het is een strakgeregisseerde ceremonie met militair vertoon. Taco staat voor het eerst van zijn leven in de houding. De grondwet wordt voorgelezen, het economische rapport van Oost Java wordt gepresenteerd en de roodwitte vlag waar ooit de blauwe strook vanaf is gescheurd, wordt gehesen. Taco deelt de bonussen uit aan de jubilarissen en als laatste worden de lootjes getrokken die de aanwezigen uitgedeeld hebben gekregen. Een heel gelukkige brouwerijoperator mag de hoofdprijs, een beeldbuistelevisie, mee naar huis nemen. De rest van de dag hebben we vrij.

Met Taco´s chauffeur Suli besluiten we verder naar het zuiden te rijden, naar Tretes, een stukje de bergen in. De brouwerij ligt tussen twee vulkanen in. Een ervan steekt scherp af tegen de blauwe hemel. De dorpjes zijn versierd met gekleurde vlaggen ter gelegenheid van deze feestdag. Kinderen in schooluniform komen terug van hun eigen onafhankelijkheidsceremonie. We bezoeken een waterval en de ruïnes van een hindoeïstische tempel.

Na afloop van ons eerste toeristische uitstapje gaan we naar een van de vele malls waar de Indonesische middenklasse al windowshoppend en milkshakedrinkend de weekenden doorbrengt. Een biertje zit er tijdens de Ramadan niet in, dus we bestellen koffie. De menukaart raadt ons aan een paar heerlijke bitterballen erbij te nemen. Als we weglopen, zien we een uithangbord dat we zomaar kunnen lezen. We kijken elkaar aan. Het gaat lukken om hier snel in te burgeren, de taal en het eten zijn alvast geen enkel probleem.