Al in de eerste weken sinds we op 5 juli in Guangzhou aankwamen, ben ik op zoek naar een instituut waar we Chinese les kunnen krijgen.Nooit eerder hebben we in een land gewoond waar we niets kunnen zeggen en ook niets kunnen lezen.Een vreemde gewaarwording als zelfs de uithangborden, straatnamen en opschriften op de potjes in de supermarkten niet te ontcijferen zijn.Het advies van vriendin Lida geeft de doorslag. ‘Ik ken wel iemand. Ik ga zelf naar Han Fan, Ann en Catherine geven daar les. Het is hun eigen bedrijfje en ze hebben een heel persoonlijk benadering. Je moet ze maar eens bellen.’ Ik krijg juf Ann Lee aan de telefoon. Ja, natuurlijk kunnen we lessen volgen. Er zijn allerlei mogelijkheden, van privéles tot les in kleine groepjes. Ze concentreren zich op spreekvaardigheid, omdat dat ons dagelijkse leven zal vergemakkelijken. De volgende stap, karakters leren, kan altijd nog, maar eerst zouden we patroonzinnetjes oefenen die we kunnen gebruiken in taxi’s, restaurants en winkels. Voor we het weten kunnen we zelfs afdingen op de markt.

We spreken af voor Ikea omdat hun kantoor daar om de hoek ligt. In mijn onnozelheid vraag ik nog hoe ze ons zal herkennen, waarna ze schaterend zegt: ‘Don’t worry, I will recognize you.’ Een paar dagen later staan Taco en ik voor de uitgang van Ikea, tussen de hotdog- en ijsjesetende Chinezen die in groten getale naar buiten komen. Ann pikt ons er feilloos uit.

Het kantoor van Ann en Catherine blijkt in een driekamerappartementje te zijn op 22 hoog. Twee kleine kamertjes en de woonkamer worden gebruikt als leslokalen. Er staan piepkleine lessenaartjes met piepkleine stoeltjes. In de woonkamer staat een hoog aquarium met witte stenen onderin waar een flinke maat goudvissen in zwemmen. Het woord voor vis (yu) klinkt hetzelfde als het woord voor overvloed, het houden van vissen moet dan ook je onderneming veel voorspoed brengen. We drinken groene thee en bespreken dat we met z’n tweeën les willen hebben. Het antwoord op onze vraag of we niet beter Cantonees, dat in Guangzhou gesproken wordt, dan Mandarijn-Chinees moeten leren, is nee. Mandarijn-Chinees is de officiële landstaal en wordt door nagenoeg iedereen gesproken, Cantonees beperkt zich tot een paar gebieden.

Ann is grappig, enthousiast en lacht veel. Het voelt goed en op 2 augustus 2010 hebben we onze eerste Chinese les. Twee keer in de week, klokslag half zes, staan Taco en chauffeur Lam voor de deur en rijden we naar Han Fan. Omdat we maar met z’n tweeën zijn is niet opletten of geen huiswerk maken geen optie. Zonder ook maar een seconde te verslappen, leert Ann ons de uitspraak, woordvolgorde en eigenaardigheden van de Chinese taal. We leren Chinees op basis van pinyin, het systeem voor het schrijven van Chinese woorden met het Romeinse alfabet dat ingevoerd is door de communistische leiders. Een Chinees leert zijn taal rechtstreeks via karakters, maar wij buitenlanders hebben het pinyin nodig als opstapje. Aan het eind van de les hebben we rode hoofden van inspanning. Ann blijft ons even vrolijk corrigeren als we voor de zoveelste keer over een woorduitspraak struikelen. Is het niet de toonhoogte die verkeerd is dan is het wel één van de vele ts, tsj, dzj, sj, hsj, sse, dse of dzje-klanken. We worden er helemaal gek van.

Nu is het april 2011. Niveau 3 van onze Conversation Course hebben Taco en ik afgerond en we redden ons met de taxi, in de restaurants en winkels en dingen af op de markt. Als in de lift van ons appartement gevraagd wordt waar mijn man werkt, moet ik het woord pijiu chang (bier fabriek) 4 keer herhalen voordat ik de goede toon te pakken heb en ze me begrijpt, maar het lukt. Nu nog de potjes in de supermarkt. De karaktercursus is begonnen.